“NAGING KATULONG LANG AKO SA BAHAY NILA — PERO SA HULI, AKO ANG NAGBUHAT SA BUONG PAMILYA NILA SA PAGKALUNOD.”

ANG BABAENG WALANG PANGARAP KUNDI MABUHAY

Ako si Maya, 19 taong gulang noon.

Wala akong natapos.
Wala kaming lupa.
Wala kaming sasakyan.

Ang meron lang?

Isang nanay na may sakit.
Isang kapatid na kailangan ng gatas.
Isang bahay na halos liparin ng hangin.

Kaya nung may nag-alok sa aking maging katulong sa Maynila,
hindi na ako nagdalawang-isip.

Kahit hindi ko alam…

kung ano ang naghihintay sa akin.

ANG UNANG TAPAK KO SA KANILANG MANSION

Malaki ang bahay.

May gate.
May hardin.
May kristal na chandelier.

Ako?

Nakasuot ng tsinelas na may punit.
May bag na iisang damit lang ang laman.

Lumabas ang amo ko — si Madam Celia.

Tiningnan niya ako mula ulo hanggang paa.

At ang unang sinabi niya:

“Huwag mong gagalawin ang mga mamahalin dito.”

Wala pang trabaho…
pero pakiramdam ko, maliit na maliit na ako.

ANG MGA ARAW NA PARANG HINDI AKO TAO

Gigising ako ng 4AM.
Matatapos ng 11PM.

• Maglilinis
• Maglalaba
• Magluluto
• Mag-aalaga ng bata

Minamaltrato?
Oo.

Minsan sasabihan ako:

“Bobo ka?”
“Hindi ka marunong?”
“Ano ba silbi mo?”

Pero tiniis ko.

Para sa pamilya ko.

ANG GABING HINDI KO MALILIMUTAN

Isang gabi, malakas ang ulan.

Parang galit ang langit.

Biglang nawalan ng kuryente.
Nawalan ng ilaw.

At biglang…

bumaha.

Sa loob ng ilang minuto,
umakyat ang tubig sa sahig.

Sumisigaw ang mga bata.

Takot na takot si Madam.

Pero walang gustong bumaba sa first floor…

dahil takot sila malunod.

ANG DISISYONG HINDI KO NA PINAG-ISIPAN

Hindi na ako nag-isip.

Bumaba ako.

Hubad ang sapatos.
Basang-basang katawan.

Isa-isa kong binuhat:

✔ ang dalawang bata
✔ si Lola
✔ si Madam

Ako ang naghatid sa kanila sa second floor.

Habang ako…

nahihirapang huminga.

Biglang bumagsak ang isang bahagi ng kisame.

Nadulas ako.

At…

nawalan ako ng malay.

ANG TAONG HINDI NILA INAASAHAN NA MAGLILIGTAS SA KANILA

Pagmulat ko…

nasa ospital na ako.

May dextrose.
May oxygen.

At sa tabi ng kama ko…
si Madam.

Umiiyak.

Hawak ang kamay ko.

ANG SALITANG HINDI KO INAASAHAN NA MARIRINIG

“Maya…
akala ko katulong ka lang…”

Huminto siya.

Lumulunok.

“Pero iniligtas mo kaming lahat.”
“Patawad…”
“Mali ako sa’yo.”

Hindi ako makapagsalita.

Hindi ako galit.

Pagod lang ako.

ANG BUHAY NA HINDI NA SINAKTAN

Pagkatapos ng baha…

hindi na ako tinuring na katulong.

Pinag-aral nila ako.

Pinagtrabaho sa opisina.

Tinulungan ang pamilya ko.

Hindi dahil mayaman sila.

Kundi dahil…

nahihiya sila.

EPILOGO — ANG BABAENG MINAMALIIT, PERO HINDI SUMUKO

Hindi ako yumaman.

Hindi ako sumikat.

Pero natutunan ko…

na kahit gaano ka pa kaliit sa mata ng mundo…

may kaya ka pa ring iligtas.

ARAL NG ISTORYA

Hindi lahat ng bayani ay mayaman.
Hindi lahat ng malakas ay nasa itaas.

Minsan…
ang tahimik na lumalaban ay siyang tunay na dakila.